Phúc lợi động vật được hiểu một cách đơn giản là việc đối xử tốt với động vật để con vật có trạng thái tốt nhất về mặt thể chất, tinh thần, tránh những đau đớn không đáng có. Theo TCVN 12448:2018 quy định 04 bước xác định phúc lợi động vật như sau:
Bước 1 xác định khoảng trống
- Yêu cầu chung
Bước này mô tả cách xác định khoảng trống trong quản lý phúc lợi động vật hiện tại của tổ chức, bao gồm các biện pháp dựa trên tiêu chuẩn đánh giá động vật (như đã được ghi chép và thực hiện), các nguyên tắc của OIE và các tài liệu khác có liên quan đáp ứng ít nhất là OIE TAHC.
Những người thực hiện kế hoạch phúc lợi động vật phải có kiến thức đầy đủ về thực tiễn, tập tính và nhu cầu của động vật, về thực hành quản lý và chăm sóc động vật hiệu quả, về điều kiện địa phương và về luật pháp.
- Xác định các tài liệu liên quan
Trước khi tiến hành phân tích khoảng trống, cần xác định các tài liệu liên quan được sử dụng làm tham khảo cho phân tích khoảng trống và phải bao gồm ít nhất là OIE TAHC, đặc biệt là các nguyên tắc chung về phúc lợi động vật trong 7.1.4 và các chương cụ thể của OIE TAHC có liên quan đến tổ chức. Cũng cần xác định các yêu cầu pháp luật có liên quan.
Tài liệu cũng có thể bao gồm sổ tay hướng dẫn về phúc lợi động vật, quy phạm thực hành hoặc các quy định của các cơ quan có thẩm quyền của khu vực tư nhân cũng như các tài liệu khoa học và kỹ thuật, đáp ứng ít nhất là OIE TAHC.
- Phương pháp xác định khoảng trống
Các điều kiện địa phương của tổ chức có thể khác nhau và cần được xem xét khi thực hiện phân tích khoảng trống (ví dụ: vùng miền, khí hậu và hệ thống sản xuất). Phân tích khoảng trống phải dựa trên đánh giá mức độ áp dụng từng nguyên tắc chung về phúc lợi động vật (7.1.4 của OIE TAHC), có tính đến cả các biện pháp nguồn lực và tiêu chuẩn đánh giá động vật (xem Phụ lục A). Phân tích khoảng trống phải tính đến các loài động vật khác nhau và nhu cầu của chúng phù hợp với giai đoạn sống của động vật thuộc trách nhiệm của tổ chức và theo các chương cụ thể của OIE TAHC.
+ Thứ nhất, phân tích khoảng trống phải xác định giai đoạn sống của động vật thuộc trách nhiệm của tổ chức, trong tất cả các đơn vị xử lý động vật.
+ Thứ hai, phân tích khoảng trống phải xác định các mục tiêu phúc lợi động vật của tổ chức. Bước này phải xác định các hoạt động và nguồn lực cần được thực hiện và đặc biệt là các tiêu chuẩn đánh giá động vật có thể được sử dụng để theo dõi các mục tiêu này và mức độ thực hiện của chúng.
+ Thứ ba, phân tích khoảng trống phải xác định từng bước sự khác nhau giữa thực hành thông thường do tổ chức thực hiện, bao gồm hệ thống giám sát và các điều kiện về phúc lợi động vật trong các đơn vị xử lý động vật và yêu cầu của OIE TAHC và các tài liệu khác có liên quan được nhận biết.
+ Cuối cùng, "các khoảng trống" sẽ là kết quả của việc tổng hợp b) và c) bằng cách xác định các hạng mục còn thiếu trong quản lý phúc lợi động vật. Các khoảng trống được xác định và ưu tiên các cải tiến liên tục dựa trên tần suất và mức độ nghiêm trọng đối với phúc lợi động vật cũng như khả năng dễ dàng khắc phục các khoảng trống được xác định và thực hiện những cải tiến sẽ có tác động lớn nhất đến phúc lợi động vật.
Nếu kế hoạch phúc lợi động vật của tổ chức đã có sẵn thì phân tích khoảng trống phải đánh giá được việc thực hiện và tuân thủ kế hoạch đó cũng như với các yêu cầu của OIE TAHC.
Việc phân tích khoảng trống phải đánh giá được nhu cầu đưa ra kế hoạch dự phòng trong trường hợp, như: hư hỏng hệ thống cung cấp năng lượng, nước, thức ăn chăn nuôi và thiên tai, khi đó họ có thể dung hòa với phúc lợi động vật.
Ở cuối bước 1, phải xác định được các khoảng trống giữa thực hành thông thường của tổ chức và các nguyên tắc của OIE và các tài liệu liên quan khác ít nhất là OIE TAHC.
Bước 2 - Soạn thảo kế hoạch phúc lợi động vật
Bước này được thiết kế để hỗ trợ tổ chức trong việc xây dựng kế hoạch nhằm giải quyết các khoảng trống đã xác định được trong bước 1 (xem 5.2) và đảm bảo phúc lợi động vật bằng một chương trình được lập bằng văn bản có thể được thực hiện ở tất cả các đơn vị xử lý vật nuôi thuộc trách nhiệm của tổ chức. Việc này bao gồm việc xem xét các nguyên tắc chính được quy định trong Điều 4.
- Để đảm bảo tính khả thi, kế hoạch phúc lợi động vật phải dựa trên việc đánh giá các nguồn lực và các thực hành cần thiết để đạt được các mục tiêu về phúc lợi động vật phù hợp với ít nhất với OIE TAHC, có tính đến điều kiện địa lý và khí hậu của địa phương. Điều này bao gồm các khía cạnh của con người (bao gồm cả năng lực), tài chính và môi trường. Kế hoạch phúc lợi động vật phải xem xét việc quản lý sức khỏe và bệnh tật động vật dựa vào, ví dụ: bối cảnh dịch tễ địa phương và các chương trình thú y quy định. Mức độ chi tiết của đánh giá phải tương xứng với quy mô và tính chất của các hoạt động liên quan đến động vật mà kế hoạch được áp dụng. Nếu cần, phải xác định các biện pháp khẩn cấp trong kế hoạch dự phòng.
- Kế hoạch phúc lợi động vật phải xác định năng lực đối với người chăn nuôi để đảm bảo điều kiện phúc lợi động vật phù hợp.
- Kế hoạch phúc lợi động vật phải xác định việc giám sát có liên quan về các biện pháp chăm sóc động vật và các chỉ số có thể đo được theo OIE TAHC, ví dụ: các tiêu chuẩn đánh giá động vật và dựa vào các biện pháp nguồn lực.
- Nếu có bằng chứng khoa học cho thấy các thực hành cụ thể sẽ có lợi hoặc làm hạn chế phúc lợi động vật thì cần nhấn mạnh việc giám sát các biện pháp nguồn lực tương ứng.
- Nếu có bằng chứng khoa học cho thấy rằng vấn đề phúc lợi có thể có nguồn gốc nhiều yếu tố thì cần nhấn mạnh đến việc giám sát các tiêu chuẩn đánh giá động vật. Các ngưỡng chấp nhận được đối với các chỉ số này sẽ được xác định trên cơ sở khoa học, sử dụng hướng dẫn trong Phụ lục A.
- Việc đáp ứng các khoảng trống trong kế hoạch phúc lợi động vật cần xác định một sơ đồ và thời gian để cải thiện chăm sóc động vật, có tính đến việc ưu tiên các khoảng trống trong bước 1 [xem 5.2.3 d)].
- Kế hoạch phúc lợi động vật phải xác định hoặc mô tả phương pháp đánh giá và xem xét.
- Kế hoạch phúc lợi động vật phải được những người chăn nuôi và điều hành giàu kinh nghiệm, hoặc các chuyên gia giàu kinh nghiệm khác xem xét để đảm bảo các kết quả thực tế và có thể đạt được.
Ở cuối bước 2, phải có kế hoạch phúc lợi động vật bằng văn bản cho tổ chức.
Bước 3 - Thực hiện kế hoạch phúc lợi động vật
Bước thực hiện nêu ra những gì cần phải làm để thực hiện kế hoạch phúc lợi động vật được nêu trong bước 2 (xem 5.3) để duy trì và cải thiện phúc lợi động vật. Bước này bao gồm cả nhân lực và các nguồn lực khác được yêu cầu cũng như giám sát cách thực hiện các quy định của kế hoạch. Việc này phải tính đến quy mô và tính chất của các hoạt động mà kế hoạch được áp dụng. Điều này nhấn mạnh rằng các hành động khắc phục cần phải cố gắng giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của sự không tuân thủ với kế hoạch phúc lợi động vật đã được xác định.
- Theo kế hoạch được xây dựng trong bước 2 (xem 5.3), các nguồn lực cần thiết (ví dụ: thiết bị, vật liệu, hệ thống, chuồng trại, cơ sở vật chất, nhân lực) phải có sẵn để thực hiện kế hoạch phúc lợi động vật. Các khoảng trống xác định trong bước 1 (xem 5.2) phải được giải quyết.
- Người thực hiện các hoạt động quản lý động vật phải có thẩm quyền để thực hiện các nhiệm vụ này, và khi cần thiết, phải tư vấn hoặc đào tạo để hỗ trợ họ tiếp thu những kỹ năng mới.
- Quy trình phối hợp và quản lý phải được xác định để đảm bảo thực hiện có hiệu quả kế hoạch phúc lợi động vật nếu cần, tùy thuộc vào quy mô và tính chất của các hoạt động.
- Các yêu cầu then chốt được mô tả trong kế hoạch phúc lợi động vật (kể cả kỹ năng chăm sóc động vật) phải được giải thích cho tất cả các nhân viên liên quan của tổ chức theo nhiệm vụ và trách nhiệm của họ thông qua các phương tiện truyền thông thích hợp.
- Việc thực hiện kế hoạch phải được theo dõi và giám sát. Việc giám sát phải dựa trên các biện pháp nguồn lực và tiêu chuẩn đánh giá động vật được xác định trong bước 2 [xem 5.3 c) và 5.3 d)]. Tổ chức phải đánh giá mức độ thực hiện của kế hoạch bằng các chỉ thị thích hợp.
- Nếu việc theo dõi và giám sát cho thấy sự hiểu biết không rõ ràng hoặc không đầy đủ, phải đảm bảo sự trao đổi thông tin phù hợp và phải có hành động khắc phục.
- Phải có quy trình để xác định và thực hiện hành động khắc phục trong trường hợp các kết quả không thể chấp nhận được. Việc lạm dụng động vật phải được khắc phục ngay.
- Ghi chép các thông tin chính, bao gồm hồ sơ các biện pháp nguồn lực, các tiêu chuẩn đánh giá động vật và hành động khắc phục.
Ở cuối bước 3, việc thực hiện kế hoạch phúc lợi động vật đã định dẫn đến tiêu chuẩn chứng minh phúc lợi, ít nhất phù hợp với các yêu cầu của OIE TAHC hoặc các tiêu chuẩn phúc lợi động vật khác đã được xác định trong bước 1 (xem 5.2).
Bước 4 - Đánh giá và xem xét
Bước này được thiết kế để hỗ trợ trong việc xác định xem kế hoạch phúc lợi động vật đã được thực hiện đúng trong tổ chức để đáp ứng yêu cầu của OIE TAHC. Bước này cung cấp một số hướng dẫn cho tổ chức để đánh giá hiệu lực của kế hoạch bằng văn bản và để xem xét khi cần cải tiến.
- Tổ chức phải xác định tần suất xem xét kế hoạch phúc lợi động vật dựa trên việc cập nhật các tài liệu có liên quan, đặc biệt là việc xem xét thường xuyên của OIE TAHC, những thay đổi có liên quan trong tổ chức và hoạt động tổng thể của kế hoạch phúc lợi động vật.
- Việc đánh giá phải do người quản lý phúc lợi động vật hoặc người có trách nhiệm xây dựng kế hoạch phúc lợi động vật hoặc người bất kỳ có kỹ năng liên quan đến quản lý phúc lợi động vật do tổ chức chỉ định thực hiện. Phải đánh giá được phúc lợi động vật đạt được và sự phù hợp của các biện pháp thực hành của tổ chức với kế hoạch phúc lợi động vật của họ.
Việc đánh giá phải bao gồm:
+ đánh giá việc thực hiện kế hoạch phúc lợi động vật;
+ đánh giá hiệu lực của kế hoạch phúc lợi động vật thông qua đánh giá các chỉ tiêu thích hợp được sử dụng trong bước 3 [xem 5.4 e)];
+ phản hồi từ tổ chức với sự kết hợp với người làm các công việc liên quan và thảo luận về các lĩnh vực phúc lợi động vật chính cần quan tâm;
+ kết hợp quan sát với việc xem xét hồ sơ/tài liệu;
+ đánh giá mức độ phù hợp của kế hoạch phúc lợi động vật đối với hoạt động hiện tại của tổ chức và bối cảnh hoạt động của tổ chức.
+ Việc xem xét là đánh giá năng lực của kế hoạch phúc lợi động vật để lấp khoảng trống từ bước 1 (xem 5.2) và đảm bảo phúc lợi động vật theo OIE TAHC và các tài liệu đã được xác định khác. Việc xem xét phải do ban quản lý của tổ chức, bao gồm người quản lý phúc lợi động vật hoặc người có trách nhiệm xây dựng kế hoạch phúc lợi động vật hoặc người bất kỳ có các kỹ năng liên quan đến quản lý phúc lợi động vật do tổ chức chỉ định.
Việc xem xét do ban quản lý của tổ chức phải tính đến:
- tất cả các kết quả từ việc thực hiện (xem 5.4) và đánh giá [xem 5.5 b)] của kế hoạch phúc lợi động vật;
- bất kỳ kiến thức, thực tiễn hoặc công nghệ mới nào liên quan đến việc cải thiện phúc lợi động vật trong tổ chức;
- bất kỳ bản cập nhật hoặc thay đổi nào của các tài liệu liên quan (ví dụ: OIE TAHC, luật định) để xác minh rằng những thay đổi này đã được tính đến trong kế hoạch phúc lợi động vật.
Việc xem xét phải chứng minh rằng những người liên quan trong tổ chức đã đóng góp vào việc đánh giá kế hoạch, đã cung cấp một số đầu vào cho việc đánh giá kế hoạch phúc lợi động vật và đảm bảo tính khả thi của kế hoạch đó.
