"Điều 21. Khám sức khỏe và điều trị bệnh nghề nghiệp cho người lao động
1. Hằng năm, người sử dụng lao động phải tổ chức khám sức khỏe ít nhất một lần cho người lao động; đối với người lao động làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, người lao động là người khuyết tật, người lao động chưa thành niên, người lao động cao tuổi được khám sức khỏe ít nhất 06 tháng một lần.
2. Khi khám sức khỏe theo quy định tại khoản 1 Điều này, lao động nữ phải được khám chuyên khoa phụ sản, người làm việc trong môi trường lao động tiếp xúc với các yếu tố có nguy cơ gây bệnh nghề nghiệp phải được khám phát hiện bệnh nghề nghiệp."
Như vậy, việc tổ chức khám sức khỏe định kỳ là trách nhiệm của Công ty và là quyền lợi của người lao động.
Tại khoản 2 Điều 22 Nghị định 12/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định:
"Điều 22. Vi phạm quy định về phòng ngừa tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
...
2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng khi vi phạm với mỗi người lao động nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi không tổ chức khám sức khỏe định kỳ hoặc khám phát hiện bệnh nghề nghiệp cho người lao động."
Nếu Công ty không tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho người lao động, tùy thuộc vào số lượng người lao động mà công ty vi phạm sẽ có mức xử phạt khác nhau, tuy nhiên tối đa không quá 75 triệu đồng. Những quy định ở đây chỉ xử phạt khi nào Công ty không tổ chức tiến hành khám sức khỏe định kỳ cho người lao động mà thôi, nếu Công ty mình đã có thông báo cụ thể về thời gian và địa điểm khám sức khỏe nhưng người lao động không đến thì xem như là họ từ chối, không có cơ sở để xử phạt Công ty.
Trong trường hợp người lao động từ chối không đi khám sức khỏe định kỳ để đảm bảo cho phía Công ty nên yêu cầu người lao động làm văn bản thể hiện việc họ từ chối khám để làm cơ sở về sau và quy định rõ vấn đề này trong nội quy Công ty.
Công ty nên quy định rõ trong Nội quy lao động, nếu việc từ chối đi khám sức khỏe định kỳ của người lao động mà dẫn đến việc họ làm lây lan bệnh truyền nhiễm cho người lao động khác thì có thể bị xem xét xử lý kỷ luật hoặc chịu các trách nhiệm liên quan nếu làm phát sinh bệnh truyền nhiễm cho người khác. Lưu ý, mình không được phạt tiền người lao động nếu như họ từ chối khám sức khỏe định kỳ, vì theo quy định tại Điều 127 Bộ luật lao động 2019 thì phạt tiền là một trong những hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động.
