Thói quen "Vô phúc đáo tụng đình"

Khởi kiện ra Tòa án để đòi lại công lý lẽ phải cho mình không phải cách lựa chọn hàng đầu của người Việt Nam. Nhiều người vẫn còn có tâm lý rất e dè khi đối diện với cơ quan Nhà nước bởi nhiều lý do chủ quan và khách quan. Bài viết sau đây, xin chia sẻ một vài quan điểm về thói quen “vô phúc đáo tụng đình” của người Việt Nam.

Thói quen ứng xử nặng tình nhẹ lý của người Việt đã đem lại những hệ quả tiêu cực trong văn hóa ứng xử với pháp luật xưa và nay. Ý thức tôn trọng pháp luật và tính chủ động sử dụng pháp luật là những điểm yếu lớn nhất trong thực tiễn pháp lý ở nước ta hiện nay. Điển hình như là đối với người dân, số đông vẫn e dè khi nói đến việc kiện tụng, giải quyết tranh chấp bằng luật pháp. Đối với doanh nghiệp, việc giải quyết các tranh chấp không cần đến pháp luật vẫn còn tồn tại khá phổ biến. Những thế lực lớn ngầm dần thâu tóm các doanh nghiệp nhỏ và khiến cho nền kinh tế bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Điều này trái ngược hẳn với giới doanh nhân quốc tế. Rất ít doanh nghiệp có luật sư, chuyên viên pháp chế chuyên trách làm công tác pháp lý để dự báo và giải quyết các vấn đề pháp lý nảy sinh.

Trong xã hội Việt Nam cổ truyền, cái truyền thống trọng tình hơn lý đã khiến cho pháp luật không phải là một cách giải quyết tranh chấp được ưa chuộng. Một mặt, họ cho rằng quan liêu, cửa quyền sẽ không mang lại cho họ kết quả như mong muốn nhờ pháp luật. Từ nhận thức đó dẫn đến hành vi sử dụng pháp luật để bảo vệ quyền lợi cho mình không trở thành một thói quen ứng xử phổ biến của người dân. Mặt khác, câu thành ngữ “vô phúc đáo tụng đình” thể hiện thái độ của người dân coi chuyện ra toà là một cái gì đó ghê gớm, làm tổn hại thanh danh và sứt mẻ tình cảm, vì “một đời kiện, chín đời thù”. Thực tế ấy cho thấy, trong một xã hội mà nếu cái tình được đặt ở vị trí được ưu tiên hơn, thậm chí lấn át cái lý thì pháp luật tất yếu sẽ không được coi là một công cụ quan trọng để điều tiết các quan hệ xã hội.

Người Việt Nam chúng ta xưa giờ thường có thói quen sống thiên về tình cảm hơn là lý trí, đúng như bài viết bạn có nói, câu“vô phúc đáo tụng đình” thể hiện thái độ của người dân coi chuyện ra toà là một cái gì đó làm tổn hại thanh danh và sứt mẻ tình cảm. Thay đổi thói quen, nếp sống không phải là một chuyện dễ dàng, một sớm một chiều mà đổi ngay được, đây cũng là một trong những lý do dẫn đến hệ quả tiêu cực trong thi hành pháp luật.

Mỗi người có đánh giá riêng của mình. Riêng tôi thì mọi việc có vẻ tệ hơn nhận định của các bạn, đó là sự "thiên về tình" hay "nặng về tình". Thiên về tình, nghĩa là còn tốt vì người có quyền phán quyết du di để các bên ưu tiên giữ được cái tình - mối quan hệ tình cảm và cái lợi đem đến là lợi chung. Tuy nhiên, thực tế là người ta bẻ cong quy định pháp luật, khi đó chỉ người phán xử và 1 bên được hưởng lợi, bên còn lại sẽ bị thiệt và lớn hơn là pháp luật chỉ để người ta lợi dụng chứ chẳng có tác dụng gì. 

Trân trọng!

Đây có thể là thói quen ngày xưa người ta ngại kiện tụng và đưa ra pháp luật để xử lý, bây giờ thì tranh chấp thì có thể ra tòa ... nhưng chủ yếu khi vấn đề xảy ra ảnh hưởng lớn đến 2 bên và không thể giải quyết bằng thỏa thuận thì mới đưa ra tòa để giải quyết, chứ người dân vẫn muốn giải quyết nhẹ nhàng và tình cảm là chính. Không hẳn là cứ giải quyết bằng cách đưa nhau ra tòa, kiện tụng nhau là biện pháp tốt vì có rất nhiều những thứ mà mình ko thể biết đc trong kiện tụng, mối quan hệ, sự phán quyết phần thắng thua trong phiên tòa, cũng một phần phụ thuộc vào ý chý chủ quan của người ra quyết định.

Mình nghĩ thì ngoài tâm lý e dè khi tiếp xúc với pháp luật của người dân, hay tình trạng quan liêu, cửa quyền của cơ quan nhà nước thì kiến thức pháp lý chưa cao cũng là nguyên nhẫn chính dẫn đến thói quen này

Bạn không thể mạnh dạn phản kháng hay đưa ra ý kiến về vấn đề mà mình còn mơ hồ, thiếu thông tin, đặt biệt là khi vấn đề đó liên quan đến pháp luật

Theo mình nghĩ thì câu " Vô phúc đáo tụng đình" không còn phù hợp trong thời buổi hiện nay rồi ! Bởi lẻ ngày nay xem việc dẫn nhau ra tòa là việc bình thường không thiếu: Con kiện Cha/mẹ ra tòa và ngược lại, chồng kiện, vợ kiện chồng, anh chị em ruột kiện nhau ra tòa... những số liệu này không thiếu trên Google.

Theo quan điểm cá nhân của mình thì, một xã hội thượng tôn pháp luật sẽ tạo điều kiện cho sự ổn định và pháp triển. Nhưng nếu vậy sẽ rất cứng nhắc trong mọi mỗi quan hệ, vậy nên tốt hơn hết có thể trung hoà giữa tình và lý thì sẽ hợp lý hơn.

Người dân ngại kiện tụng vì thời gian nhận, xử lý hồ sơ đến lúc vụ án được đưa ra giải quyết vừa tốn nhiều thời gian lẫn tiền bạc và cả công sức đi lại; còn các doanh nghiệp vì sợ ảnh hưởng đến danh tiếng thương hiệu của mình mà đa phần đều cố gắng sử dụng biện pháp hòa giải hoặc thương lượng giữa hai bên trước khi phải đưa ra tòa án giải quyết.

Theo mình nguyên nhân là vẫn còn quan niệm Tòa án phán quyết không công bằng, không minh bạch, rõ ràng, theo đuổi vụ việc lại mất nhiều thời gian, công sức, tiền bạc của người tham gia. Nhiều vụ việc được Tòa án thụ lý, giải quyết trong nhiều năm nhưng vẫn chưa có kết quả, khiến nhiều người ngán ngẩm khi nghĩ đến việc đưa chuyện của mình ra Tòa.

Bài chia sẽ của bạn làm mình nhớ đến một vài chia sẻ khác của một thành viên dân luật khác cũng đã có phân tích về “Vô phúc đáo tụng đình” và bạn đặt ra câu hỏi: Khi nào Việt Nam mới có “văn hóa kiện tụng”?

Nói đến văn hóa kiện tụng thì có thể lấy ví dụ điển hình là nước Mỹ. Với người Mỹ, việc kiện cáo không có gì là quá to lớn. Mà nó chỉ là một biểu hiện sinh động cho việc người dân sống và làm việc theo pháp luật mà thôi. Mọi hành động việc làm trái pháp luật ở Mỹ đều không thể chấp nhận được. Vì nó đều có thể vương hại đến lợi ích cá nhân hoặc lợi ích của đất nước Mỹ.

 Những người đem nhau ra tòa kiện tụng cũng không phải là nhưng kẻ thù không đội trời chung với nhau. Họ có thể là cha và con, vợ và chồng, anh và em, bạn bè, đồng nghiệp hay mối quan hệ giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng....  Họ đem ra tòa kiện vì đơn giản không tự giải quyết được mâu thuẫn và nhờ tòa án phán quyết hộ.

Hai vợ chồng tranh cãi nhau về việc phân chia tài sản cho các con, cuối cùng không tự giải quyết được. Họ gửi đơn ra tòa. Và khi ra tòa, mỗi người sẽ thuê luật sư riêng. Họ dùng mọi cách để chiến thắng nhau. Tranh cãi với nhau có thể hết sức gay gắt trước tòa. Nhưng sau khi được tòa án phán quyết. Họ ôm và hôn nhau một cách thắm thiết trước tòa. Họ sẽ cùng nhau bật sâm banh ăn mừng chiến thắng. Tình cảm vợ chồng của họ vẫn chẳng có gì thay đổi. Đem nhau ra tòa kiện tụng chỉ là cách để họ giải quyết các mâu thuẫn một cách đúng pháp luật thôi. Đó có thể xem là một cách hành xử văn minh của công dân của một nước phát triển trên thế giới.

Việt Nam sẽ khó có thể có được một nền văn hóa khi trong tư tưởng họ luôn có một định kiến với pháp luật như hiện nay và không coi việc tìm hiểu và tuân thủ pháp luật như một thói quen.

Bài viết của bạn rất đúng. Cũng như các bạn nói trên, người Việt ta ít khi đưa các vụ việc ra tòa mà chủ yếu dùng biện pháp thỏa thuận với nhau để giải quyết công việc. Việc đưa ra tòa để giải quyết vừa lâu tốn thời gian mà lại tốn thêm công sức, tiền bạc.