Ngày 30/11/2022, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao đà xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, chấp nhận Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng VKSND tối cao về vụ án “Vận chuyển trái phép chất ma túy” để xét xử phúc thẩm lại.
Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự (Vụ 7) thông báo rút kinh nghiệm trong việc áp dụng pháp luật, quyết định hình phạt đối với bị cáo. nhàm bảo đảm cho việc xét xử đúng người, đúng tội, đúng quy định của pháp luật.
Tóm tắt nội dung vụ án
Ngày 27/02/2019, Nguyễn Văn H điều khiển xe ô tô chở Nguyễn Khoa Vũ N đi từ thành phố Huế đến tỉnh Quảng Trị để vận chuyển ma túy của Lương Đình V và Nguyễn Thị N vào tỉnh Thừa Thiên Huế giao cho Phạm Hoàng M nhận tiền công 20 triệu đồng:
Cùng ngày, H gặp V tại bãi đỗ xe của khách sạn Bảo Sơn, V cho H 04 viên ma túy tổng hợp đề sử dụng. H lấy 04 viên ma túy tổng hợp cất giấu vào ngăn đựng phía trước xe ô tô.
Ngày 01/3/2019, N đến phòng nghỉ gặp H nói có ma túy rồi xuống khu vực Massage của khách sạn Bảo S để nhận. H và N đi xuống khu vực Massage và bãi đỗ xe, H bảo N vào ngồi trong xe ô tô.
Còn H ngồi ở ghế lái, V đi đến mở cửa sau bên trái ô tô biển kiểm soát 75A-095.59 bỏ 01 túi xách phía ghế sau. Sau đó, H điều khiển xe ô tô chở N về thành phố Huế.
Quá trình bị lực lượng chức năng kiểm tra
Khoảng 20 giờ 20 phút ngày 01/3/2019, H điều khiển xe ô tô đến quốc lộ 1A, thuộc địa phận xã Hải Trường, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị thì bị lực lượng chức năng phát hiện kiểm tra bắt quả tang thu giữ tang vật 01 gói ma túy tổng hợp có khối lượng 997,7547 gam Methamphetamine, 04 viên nén màu hồng có khối lượng 0,3947 gam Methamphetamine và một số tài sản khác.
Quá trình điều tra, ngày 21/5/2019, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Quảng Trị tiến hành khám xét ô tô biển kiểm soát 75A-095.59, Nguyễn Khoa Vũ N giao nộp 10 gói ma túy tổng hợp được cất giấu trên cửa cách nhiệt phía trên trần xe ô tô có khối lượng 198,8713 gam Methamphetamine.
Quá trình giải quyết vụ án
(1) Bản án sơ thẩm
Tại Bản án hình sự sơ thẩm ngày 18/02/2020, TAND tỉnh Quảng Trị áp dụng điểm b, khoản 4, Điều 250; điểm c, khoản 1, Điều 249; điểm a, khoản 1, Điều 55 Bộ luật hình sự 2015.
Xử phạt Nguyễn Văn H 20 năm tù về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy” và 01 năm tù về tội “Tàng trữ' trái phép chất ma túy”; Tổng hợp hình phạt chung cho cả 02 tội là 21 năm tù.
Áp dụng điểm b, khoản 4, Điều 250; điểm r, khoản 1, Điều 51 Bộ luật hình sự 2015 xử phạt Nguyễn Khoa Vũ N tù chung thân về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(2) Bản án phúc thẩm
Ngày 25/02/2020, Nguyễn Khoa Vũ N kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Ngày 12/3/2020, Viện trưởng VKSND cấp cao tại Đà Nẵng ban hành Kháng nghị số 12/QĐ-VC2 kháng nghị Bản án hình sự sơ thẩm nêu trên theo hướng tăng hình phạt đối với Nguyễn Văn H từ 20 năm tù lên tù chung thân.
Tại Bản án hình sự phúc thẩm 154/2021/HSPT ngày 07/4/2021, TAND cấp cao tại Đà Nẵng không chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng VKSND cấp cao tại Đà Nẵng.
Theo đó, giữ nguyên tội danh và hình phạt đối với Nguyễn Văn H; chấp nhận kháng cáo, giảm nhẹ hình phạt cho Nguyễn Khoa Vũ Ngân từ chung thân xuống 20 năm tù.
(3) Bản án giám đốc thẩm
Ngày 28/02/2022, Viện trưởng VKSND tối cao ban hành Kháng nghị số 03/QĐ-VKSTC-V7 kháng nghị Bản án hình sự phúc thẩm nêu trên theo hướng đề nghị hủy phần trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn Văn H để xét xử phúc thẩm lại.
Những vấn đề cần rút kinh nghiệm
Thứ nhất, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm xác định bị cáo không đúng với các tình tiết, nội dung vụ án bởi lẽ:
- Chiếc xe ô tô là do H mượn của em trai ruột của H, không phải xe ô tô của Ngân.
- Lời khai của N là chính xác, phù hợp với diễn biến và kết quả khám xét ngày 21/5/2019.
- Khi lập biên bản niêm phong xe ô tô ngày 01/3/2019 thì H, N đều đã chứng kiến và ký vào biên bản niêm phong.
Tại đó, có sự chứng kiến của Kiểm sát viên, Luật sư, đại diện chính quyền địa phương và người chứng kiến là ông Nguyễn Đức Hiếu nên việc khám xét xe ô tô bảo đảm tính khách quan, đúng pháp luật.
Do đó, có đủ cơ sở xác định Nguyền Văn H cùng Nguyễn Khoa Vũ N tham gia vận chuyển trái phép 1.196,2313 gam Methamphetamine.
Thứ hai, bị cáo Nguyễn Văn H giữ vai trò cao hơn bị cáo Nguyễn Khoa Vũ N, là người chủ động, trực tiếp điều khiển xe ô tô vận chuyển ma túy.
H hướng dẫn bị cáo N cất giấu ma túy nhưng Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm đánh giá vai trò của hai bị cáo ngang nhau, từ dó quyết định mức hình phạt ngang nhau là không chính xác.
Hành vi phạm tội của H thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng quy định tại điểm b, khoản 4, Điều 250 Bộ luật hình sự 2015, có khung hình phạt từ 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.
Khối lượng ma túy vận chuyển cao hơn gần 10 lần so với mức khởi điểm 100 gam và bị cáo H không thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, không có tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự nào nhưng Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm xử phạt Nguyễn Văn H 20 năm tù.
Mức án khởi điểm của khung hình phạt là quá nhẹ, không tương xứng với tính chất đặc biệt nghiêm trọng của hành vi phạm tội mà bị cáo gây ra, không công bằng với các bị cáo khác bị xét xử hình phạt tử hình khi vận chuyển trái phép với khối lượng ma túy tương tự.
Kể cả trường hợp bị cáo H chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vận chuyển trái phép 997,7547 gam Methamphetamine nên cần xét xử lại theo đúng quy định của pháp luật.
Khi thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử phúc thẩm, VKSND cấp cao tại Đà Nẵng đà kịp thời phát hiện và báo cáo đề nghị Viện trưởng VKSND tối cao ban hành kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm.
