Luật về đăng ký sổ đỏ sau khi bố mẹ mất nhưng không để lại di chúc

Với trường hợp người sử dụng đất chết trước khi được cấp Giấy chứng nhận mà có thừa kế, thì cần căn cứ vào các yếu tố khác như người sử dụng đất đã có loại giấy tờ nào, có sử dụng đất ổn định, có tranh chấp hay không… để xác định đất đó có thuộc vào di sản thừa kế không?

Thứ nhất, về điều kiện để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thỏa mãn các điều kiện được cấp Giấy theo quy định tại Điều 99 Luật đất đai 2013:

“1. Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho những trường hợp sau đây:

a) Người đang sử dụng đất có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định tại các điều 100, 101 và 102 của Luật này;

b) Người được Nhà nước giao đất, cho thuê đất từ sau ngày Luật này có hiệu lực thi hành;

c) Người được chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, được thừa kế, nhận tặng cho quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất; người nhận quyền sử dụng đất khi xử lý hợp đồng thế chấp bằng quyền sử dụng đất để thu hồi nợ;

...”

Căn cứ vào quy định trên, thì bạn cần xác định xem gia đình bạn có đủ  điều kiện để được công nhận quyền sử dụng đất hay không ?

Thứ hai, về việc xác định quyền sử dụng đất là di sản

Chia làm hai trường hợp:

Với trường hợp, bố bạn đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được quy định tại điều 99, điều 100, điều 101 Luật đất đai thì bố bạn vẫn có quyền để lại thừa kế và do không có di chúc nên di sản thừa kế sẽ được chia thừa kế theo pháp luật (chia theo hàng thừa kế). Theo đó, con cái của người để lại thừa kế thuộc hàng thừa kế thứ nhất, tức 10 người con sẽ có quyền được hưởng di sản thừa kế mà bố bạn để lại. Trong đó 3 người con đã mất tên A,B,C cần xác định thời điểm mất (nếu mất trước bố sẽ không có quyền hưởng di sản thừa kế, với trường hợp chết sau bố bạn mới được quyền hưởng di  sản thừa kế) và con của những người đã mất đó được hưởng thừa kế thế vị thay cho người đã mất (vợ, chồng người mất không có quyền thừa kế thay).

Với trường hợp, bố bạn không đủ điều kiện để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì phần đất đó không được coi là di sản thừa kế. Vì chỉ được thực hiện quyền đối với thửa đất đó khi có Giấy chứng nhận hoặc đủ điều kiện để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Thứ ba, thủ tục khai nhận di sản thừa kế

Việc khai nhận di sản thừa kế được thực hiện tại Phòng công chứng, sau khi có kết quả sẽ tiến hành đăng ký quyền sử dụng đất. Thủ tục khai nhận di sản thừa kế theo điều 57, điều 58 Luật công chứng 2014 và điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP ngày 15/03/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật công chứng 2014 như sau:

Người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó đến và yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản tại Phòng công chứng nơi có đất;

Công chứng viên phải kiểm tra để xác định người để lại di sản đúng là người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản và những người yêu cầu công chứng đúng là người được hưởng di sản; nếu thấy chưa rõ hoặc có căn cứ cho rằng việc để lại di sản và hưởng di sản là không đúng pháp luật thì từ chối yêu cầu công chứng hoặc theo đề nghị của người yêu cầu công chứng, công chứng viên tiến hành xác minh hoặc yêu cầu giám định;

Việc thụ lý công chứng văn bản khai nhận di sản phải được niêm yết trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày niêm yết. Việc niêm yết do tổ chức hành nghề công chứng thực hiện tại trụ sở của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có bất động sản.

Sau khi nhận được bản niêm yết thừa kế có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã không có tranh chấp, khiếu kiện, Công chứng viên tiến hành ký kết văn bản khai nhận di sản. Sau khi có văn bản này, người thừa kế tiến hành thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi có đất.

Với vướng mắc như trên, Luật sư giải đáp thắc mắc như sau:

Điều 33 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 có quy định về tài sản chung của vợ chồng như sau:

“Điều 33. Tài sản chung của vợ chồng

1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

2. Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.

3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung”.

Căn cứ vào quy định này, thì tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân.

Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng.

Đối chiếu với trường hợp, nếu ngôi nhà và đất này thuộc tài sản chung của bố mẹ bạn, thì phần ½ tài sản này sẽ là di sản thừa kế của bố bạn. Bố bạn mất không để lại di chúc thì phần di sản của bố bạn để lại sẽ được chia thừa kế theo pháp luật.

Tại Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về những người được thừa kế theo pháp luật như sau:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”.

Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong những trường hợp sau:

+ Không có di chúc;

+ Di chúc không hợp pháp;

+ Những người thừa kế theo di chúc đều chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn vào thời điểm mở thừa kế;

+ Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối quyền nhận di sản.

Căn cứ vào Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015, hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Vậy, đối chiếu với trường hợp của bạn, bố bạn mất không để lại di chúc thì phần di sản của bố bạn sẽ được phân chia thành các phần bằng nhau cho những người sau: Vợ (Mẹ bạn), các con (bạn và các anh chị em). Vì vậy, em trai bạn không thể sang tên cả đất và nhà mà không có sự đồng ý của mẹ bạn và các anh chị em còn lại.

Vì vậy, bạn có quyền yêu cầu UBND huyện thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Điều 106 Luật đất đai 2013) hoặc có quyền khởi kiện ra tòa yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đó.

Tuy nhiên bạn cần xác định thời điểm bố bạn mất để xác định thời hiệu khởi kiện chia thừa kế.

Điều 623 BLDS 2015 quy định về thời hiệu thừa kế như sau:

“Điều 623. Thời hiệu thừa kế

1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;

b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.

2. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

3. Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế”.

Như vậy, bạn cần xác định thời điểm bố bạn mất đễ xác định còn thời hiệu khởi kiện hay không? nếu còn thời hiệu thì gia đình bạn có thể khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của mình.

Theo thông tin bạn cung cấp bạn là con út trong gia đình.  Bố bạn đã lập thừa kế tài sản cho bạn sau khi mẹ mất (mẹ bạn mất không để lại di chúc).

Như vậy, mẹ bạn là người để lại di sản trong khối tài sản chung với bố bạn, bố bạn có một nửa trong khối tài sản chung đó. Nếu mẹ bạn mất, không để lại di chúc thì theo điểm a khoản 1, Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015, di sản của mẹ bạn sẽ được chia theo pháp luật như sau:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

….”

Theo đó, nếu mẹ mất không để lại di chúc thì  những người như bố bạn và ông bà ngoại còn sống, bạn còn anh chị em, thì có thể xác định hàng thừa kế thứ nhất gồm: cha, ông bà ngoại, và những người con của mẹ bạn (nếu còn sống ). Về nguyên tắc, những người ở trên thuộc hàng thừa kế thứ nhất được chia phần bằng nhau trong khối di sản mà người mẹ đã mất để lại.

Để có thể hưởng di sản thừa kế của mẹ bạn thì Bạn và những người thùa kế có thể tiến hành thủ tục khai nhận di sản thừa kế theo quy định. Theo đó, người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật thỏa thuận phân chia di sản đó cho bạn yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế sau đó bố bố bạn mới thực hiện tặng cho phần tài sản của mình cho bạn. Do đó, việc phân chia di sản thừa kế ưu tiên sự thỏa thuận của các đồng thừa kế và việc thỏa thuận của đồng ý của anh chị em bạn phải được lập thành văn bản.

Hiện tại bố muốn sang tên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bạn đứng tên nhưng 1 trong các anh chị em không đồng ý và ra điều kiện nhưng bạn lại không có khả năng kinh tế để thực hiện các điều kiện đó.

Do thỏa thuận phân chia di sản thừa kế lúc đầu giữa những người thừa kế không đạt được, vẫn không thể thỏa thuận với nhau và có tranh chấp xảy ra thì một trong các đồng thừa kế có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân quận (huyện) yêu cầu phân chia di sản thừa kế như trên.

Căn cứ vào thông tin bạn cung cấp thì Ông ngoại bạn sang đất cho mẹ bạn  nhưng không làm giấy tờ nên không thỏa mãn các yêu cầu về tính hợp pháp của việc sang tên đó. Việc tặng cho quyền sử dụng đất bắt buộc phải được lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực. Việc tặng cho đất bằng miệng trong trường hợp của bạn chưa là cơ sở để có thể làm thủ tục sang tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Do đó, mẹ bạn và những người anh chị em của mẹ bạn sẽ trở thành những người thừa kế theo pháp luật và được hưởng di sản thừa kế theo quy định của pháp luật dân sự về thừa kế. Pháp luật quy định về thứ tự ưu tiên trong trường hợp hưởng thừa kế theo pháp luật được quy định tại Bộ luật dân sự 2015 như sau:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại”.

Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 651 BLDS, mẹ bạn và những người anh chị em của mẹ bạn đều là những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất, là những đồng thừa kế đối với căn nhà. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản. Theo quy định của pháp luật thì những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

Theo khoản 2 điều 660 BLDS 2015, những người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật; nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thoả thuận về việc định giá hiện vật và thoả thuận về người nhận hiện vật; nếu không thoả thuận được thì hiện vật được bán để chia.

với thông tin bạn cung cấp, nếu người em thứ ba của bạn không đồng ý ký vào văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, thì những đồng thừa kế còn lại có thể nộp đơn đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi người đó cư trú để yêu cầu chia di sản thừa kế.

Nếu mẹ bạn mất, không để lại di chúc thì theo điểm a khoản 1, Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015, di sản của mẹ bạn sẽ được chia theo pháp luật.

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

….”

Theo đó, nếu mẹ bạn chỉ có hai người con duy nhất là bạn, em gái và không còn ai được hưởng di sản theo quy định thì bạn và em gái thuộc hàng thừa kế thứ nhất được hưởng toàn bộ di sản của mẹ bạn (thuộc tài sản riêng của mẹ bạn).

Nếu trường hợp của bạn, người cha và ông bà ngoại còn sống, bạn còn anh chị em, thì có thể xác định hàng thừa kế thứ nhất gồm: cha, ông bà ngoại, và những người con của mẹ bạn (nếu còn sống ). Về nguyên tắc, những người ở trên thuộc hàng thừa kế thứ nhất được chia phần bằng nhau trong khối di sản mà người mẹ đã mất để lại.

Để có thể hưởng toàn bộ di sản thừa kế của mẹ mình nếu bạn và em gái là người thừa kế duy nhất thì có thể tiến hành thủ tục khai nhận di sản thừa kế theo quy định. Theo đó, người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận phân chia di sản đó cho bạn có quyền yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản. Thủ tục công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế được thực hiện như sau:

* Cơ quan tiến hành: Bất kỳ tổ chức công chứng nào trên địa bàn tỉnh, thành phố nơi có bất động sản.

* Thủ tục:

- Nộp bộ hồ sơ yêu cầu công chứng gồm:

+ Yêu cầu công chứng;

+ Giấy chứng tử của mẹ bạn, bố và ông bà ngoại bạn;

+ Sổ tiết kiệm;

+ Giấy tờ tùy thân của các thừa kế;

+ Những giấy tờ khác.

Sau khi kiểm tra hồ sơ thấy đầy đủ, phù hợp quy định của pháp luật, cơ quan công chứng tiến hành niêm yết công khai tại trụ sở Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi thường trú trước đây của người để lại di sản; trong trường hợp không có nơi thường trú, thì niêm yết tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi tạm trú có thời hạn của người đó. Nếu không xác định được cả hai nơi này, thì niêm yết tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi có bất động sản của người để lại di sản. Sau 15 ngày niêm yết, không có khiếu nại, tố cáo gì thì cơ quan công chứng chứng nhận văn bản thừa kế.

Thủ tục sang tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì bạn đến Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai quận, huyện nơi có đất để làm thủ tục, hồ sơ bao gồm:

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong trường hợp di sản thừa kế là bất động sản. Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế;

- Giấy tờ tùy thân của những người thừa kế; những giấy tờ khác chứng minh quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản thừa kế trong trường hợp thừa kế theo pháp luật như là: Sổ hộ khẩu, giấy khai sinh...

Chào bạn.

Trước hết, pháp luật luôn khuyến khích các thành viên trong gia đình tự thương lượng, thỏa thuận với nhau về cách giải quyết, các bên cũng có thể nhờ đến chính quyền địa phương can thiệp, hòa giải nếu không tự thương lượng, giải quyết được. Trường hợp các bên không thể tự thương lượng, giải quyết và công tác hòa giải cơ sở tại địa phương cũng không có kết quả thì mới khởi kiện yêu cầu tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật.

Theo quy định của pháp luật thì việc giải quyết dựa trên các nguyên tắc như sau:

1/ Các bên tự xác định tài sản nào là tài sản có tranh chấp để toa án giải quyết, tài sản nào đã giải quyết rồi các bên không tranh chấp chấp nữa thì tòa án không giải quyết.

2/ Xác định hàng thừa kế thứ nhất của người chết theo quy định pháp luật gồm những ai, liệt kê đã đầy đủ chưa.

3/ Trong quá trình giải quyết, các bên thỏa thuận thống nhất được những gì, những gì không thống nhất thì tòa án sẽ giải quyết.

4/ Nếu chỉ cần người anh cả không chịu ký thỏa thuận phân chia thì dĩ nhiên là việc phân chia không thể thực hiện được và như vậy chỉ cần một trong những hàng thừa kế thứ nhất của người chết để lại di sản khởi kiện thì tòa án phải thụ lý để giải quyết.

5/ Tài sản là di sản của người chết gồm cả tài sản riêng và tài sản chung với người vợ còn sống. Về phần chia tài sản chung thì như bạn đã trình bày về cách chia theo quy định của pháp luật, luật sư không cần nhắc lại. Đối với phần tài sản riêng của người chết, phần nào họ đã định đoạt trước khi chết thì không giải quyết nữa. Phần nào họ chưa định đoạt hoặc thủ tục chưa đầy đủ, chưa hoàn tất mà nay cần giải quyết thì vẫn có quyền khởi kiện để yêu cầu tòa án giải quyết.

Thân mến

Chào bạn.

Bố bạn tuy đứng tên 4 thửa đất nhưng đó là tài sản chung của bố và mẹ bạn. Khi bố mất không để lại di chúc thì 1/2 tài sản chung là di sản của bố bạn sẽ chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn, còn 1/2 tài sản là của mẹ bạn. Do vậy, mẹ bạn chỉ được quyên lập du chúc phần 1/2 tài sản của mẹ và phần mẹ được thừa kế từ bố chứ mẹ không được quyền định đoạt toàn bộ 4 thửa đất.

Được biết mẹ đã làm di chúc định đoạt phần tài sản của mẹ cho con trai bạn thì đó là quyền của mẹ. Phần di sản của bố chết để lại vẫn phải chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố như đã trình bày.

Thân mến

Chào bạn.

Theo như bạn trình bày thì đất này tuy sô hồng mẹ bạn đứng tên nhưng ngoài phần thuộc quyền sử dụng của bà ra thì còn có phần mẹ bạn lại đại diện cho các đồng thừa kế của cha bạn. Có nghĩa rằng, tuy mẹ bạn mau đất này sau khi ba bạn chết nhưng có thể mẹ bạn dùng tiền chung của vộ chồng để mua nên đất vẫn có nguồn gốc được hành thành từ tài sản chung của hai vợ chồng nên trong quá trình xin cấp sổ hồng thì mẹ bạn đã khai như thế nên sổ hồng đã thể hiện theo tinh thần này. 

Nay muốn sang tên cho mẹ ban hay cho một người con nào đứng tên đều làm theo thủ tục sau:

- Ba mất từ năm 1999 thì phải có giấy khai tử.

- Mẹ bạn và cac đồng thừa kế của cha bạn phải tiến hành khai nhận và phân chia chia sản thừ kế tại UBND hoặc tổ chức công chứng để xác định ý kiến của các đồng thừa kế muốn thỏa thuận phân chia như thế nào? để lại cho ai dứng tên sử dụng...?

- Tiến hành thủ tục sang tên trước bạ tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, nộp các nghĩa vụ tài chính tại chi cục thuế để được công nhận đứng tên quyến sử dụng đất cho một người.

Thân mến

bố mẹ em để lại mảnh đất có bìa đỏ nhà em có 4 nha em, giờ muốn bán mảnh đất đó cho người khác thì cần làm gì