Vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 170/NQ-CP tổ chức lấy ý kiến nhân dân đối với Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Qua đó, để bạn đọc biết cụ thể hơn về những điểm mới nổi bật của Dự thảo này, bài viết sẽ điểm qua một số đề xuất mới như sau:
1. Đề xuất sổ đỏ hộ gia đình có thể ghi tên tất cả thành viên
Theo khoản 5 Điều 143 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đề xuất:
Trường hợp thửa đất thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình thì cấp một Giấy chứng nhận ghi đầy đủ tên thành viên trên Giấy chứng nhận và trao cho người đại diện.
Đối với trường hợp giấy chứng nhận đã cấp cho đại diện hộ gia đình trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành, nếu các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình có nhu cầu thì được cấp đổi Giấy chứng nhận và ghi đầy đủ tên các thành viên có chung quyền sử dụng đất.
Trường hợp các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình có nhu cầu thì cấp một Giấy chứng nhận ghi tên đại diện hộ gia đình trên Giấy chứng nhận và trao cho người đại diện hộ gia đình.
Việc xác định các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình để ghi tên trên sổ đỏ hộ gia đình do các thành viên này tự thỏa thuận và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Như vậy, theo Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) thì sổ đỏ hộ gia đình có thể ghi tên tất cả thành viên.
2. Đề xuất 05 trường hợp không được cấp sổ đỏ
Cụ thể, theo Điều 144 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có các trường hợp không được cấp sổ đỏ như sau:
(1) Đất thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn.
(2) Đất được giao để quản lý thuộc các trường hợp quy định tại Điều 8 của Dự thảo Luật, trừ trường hợp: đất được giao sử dụng chung với đất được giao quản lý thì được chứng nhận phần quyền sử dụng theo quyết định giao, cho thuê của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
(3) Đất thuê, thuê lại của người sử dụng đất; đất nhận khoán, trừ trường hợp thuê, thuê lại đất của nhà đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng, phù hợp với dự án đầu tư đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
(So với quy định hiện hành tại Điều 19 Nghị định 43/2014/NĐ-CP trừ trường hợp thuê, thuê lại đất của nhà đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế; Người nhận khoán đất trong các nông trường, lâm trường, doanh nghiệp nông, lâm nghiệp, ban quản lý rừng phòng hộ, ban quản lý rừng đặc dụng.)
(4) Đất đã được đăng ký vào sổ địa chính nhưng đã có quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp đã quá 03 năm kể từ thời điểm có quyết định thu hồi đất mà không thực hiện.
(Hiện hành quy định người sử dụng đất có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất nhưng đã có thông báo hoặc quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền).
(5) Tổ chức, UBND cấp xã được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất để sử dụng vào mục đích xây dựng công trình công cộng gồm công trình giao thông, công trình dẫn nước, dẫn xăng, dầu, khí; đường dây truyền tải điện, truyền dẫn thông tin; khu vui chơi giải trí ngoài trời; nghĩa trang, nghĩa địa không nhằm mục đích kinh doanh.
So với hiện hành, không quy định trường hợp người đang sử dụng đất không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Như vậy, các trường hợp không được cấp sổ đỏ tại Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được căn cứ từ Nghị định 43/2014/NĐ-CP và đồng thời được sửa đổi, bổ sung so với hiện hành.
3. Đề xuất mỗi năm ban hành 01 bảng giá đất mới
Theo khoản 1 Điều 154 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định bảng giá đất được xây dựng định kỳ hàng năm được công bố công khai và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 của năm.
(Hiện hành, Luật Đất đai 2013 quy định bảng giá đất được xây dựng định kỳ 05 năm một lần và công bố công khai vào ngày 01 tháng 01 của năm đầu kỳ.)
Căn cứ nguyên tắc, phương pháp định giá đất, Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng bảng giá đất, được thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất để xây dựng bảng giá đất; trình Hội đồng thẩm định bảng giá đất; căn cứ kết quả của Hội đồng thẩm định bảng giá đất trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua bảng giá đất trước khi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định ban hành.
Bảng giá đất được xây dựng theo vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn.
Ngoài ra, tại Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) còn bổ sung thêm 01 trường hợp áp dụng bảng giá đất so với hiện hành là làm căn cứ để tính giá thuê đất xây dựng công trình ngầm, xây dựng công trình trên không.
4. Bổ sung thủ tục hành chính về đất đai
Theo khoản 1 Điều 214 Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi), các thủ tục hành chính về đất đai bao gồm:
(1) Thủ tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất;
(2) Thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, công nhận quyền sử dụng đất;
(3) Thủ tục cấp mới, cấp đổi, cấp lại, đính chính Giấy chứng nhận;
(4) Thủ tục thực hiện các quyền của người sử dụng đất;
(5) Thủ tục cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc, cưỡng chế thi hành quyết định thu hồi đất;
(6) Thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai tại cơ quan hành chính;
(7) Thủ tục xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai;
(8) Thủ tục cung cấp thông tin, dữ liệu đất đai;
(9) Thủ tục hành chính khác về đất đai.
Như vậy, Dự thảo đã bổ sung thêm thủ tục gia hạn sử dụng đất, Thủ tục cung cấp thông tin, dữ liệu đất đai, Thủ tục hành chính khác về đất đai so với Luật Đất đai 2013.
5. Đề xuất thực hiện trực tuyến các thủ tục hành chính về đất đai
Cụ thể, các thủ tục hành chính về đất đai quy định tại mục 4 ngoài việc được thực hiện bằng hình thức trực tiếp thì còn có thể thực hiện trên môi trường điện tử (hình thức trực tuyến) và có giá trị pháp lý như nhau.
Ngoài ra, khi thực hiện các thủ tục hành chính, các cá nhân, tổ chức phải đảm bảo các nguyên tắc về thực hiện thủ tục hành chính về đất đai tại Điều 215 của Dự thảo Luật Đất đai.
Để xây dựng Luật Đất đai 2023, Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi đang được đưa ra lấy ý kiến nhân dân từ ngày 03/01 - 15/3/2023. Xem bài viết liên quan tại đây
Xem toàn văn Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) tại file đính kèm bên dưới