Việc xác định giá trị của quyền sử dụng đất là một trong những nội dung quan trọng khi giải quyết tranh chấp, xác định quyền và nghĩa vụ của các bên bằng cách định giá tài sản, thẩm định giá tài sản.
Hoạt động thẩm định giá quyền sử dụng đất tranh chấp
Căn cứ quy định tại Điều 104 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 có đề cập đương sự trong vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất có quyền cung cấp giá trị quyền sử dụng đất đang tranh chấp, thỏa thuận về giá trị quyền sử dụng đất đang tranh chấp. Các đương sự có quyền thỏa thuận lựa chọn tổ chức thẩm định giá quyền sử dụng đất để thực hiện việc thẩm định giá tài sản và cung cấp kết quả thẩm định giá cho Tòa án. Khi đó, việc thẩm định giá tài sản được thực hiện theo quy định của pháp luật về thẩm định giá tài sản.
Những trường hợp Tòa án ra quyết định định giá quyền sử dụng đất
Theo quy định, Tòa án ra quyết định định giá tài sản và thành lập Hội đồng định giá khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Theo yêu cầu của một hoặc các bên đương sự;
- Các đương sự không thỏa thuận lựa chọn tổ chức thẩm định giá quyền sử dụng đất hoặc đưa ra giá của quyền sử dụng đất khác nhau hoặc không thỏa thuận được giá;
- Các bên thỏa thuận với nhau hoặc với tổ chức thẩm định giá quyền sử dụng đất theo mức giá thấp so với giá thị trường nơi có quyền sử dụng đất được định giá tại thời điểm định giá nhằm trốn tránh nghĩa vụ với Nhà nước hoặc người thứ ba hoặc có căn cứ cho thấy tổ chức thẩm định giá tài sản đã vi phạm pháp luật khi thẩm định giá.
Trình tự, thủ tục thành lập Hội đồng định giá, định giá tài sản
Căn cứ quy định tại khoản 4 Điều 104 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 có đề cập trình tự, thủ tục thành lập Hội đồng định giá, định giá tài sản:
- Hội đồng định giá do Tòa án thành lập gồm Chủ tịch Hội đồng định giá là đại diện cơ quan tài chính và thành viên là đại diện các cơ quan chuyên môn có liên quan. Người đã tiến hành tố tụng trong vụ án đó, người quy định không được tham gia Hội đồng định giá.
- Hội đồng định giá chỉ tiến hành định giá khi có mặt đầy đủ các thành viên của Hội đồng. Trong trường hợp cần thiết, đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có tài sản định giá được mời chứng kiến việc định giá. Các đương sự được thông báo trước về thời gian, địa điểm tiến hành định giá, có quyền tham dự và phát biểu ý kiến về việc định giá. Quyền quyết định về giá đối với tài sản định giá thuộc Hội đồng định giá;
- Cơ quan tài chính và các cơ quan chuyên môn có liên quan có trách nhiệm cử người tham gia Hội đồng định giá và tạo điều kiện để họ làm nhiệm vụ. Người được cử làm thành viên Hội đồng định giá có trách nhiệm tham gia đầy đủ vào việc định giá. Trường hợp cơ quan tài chính, các cơ quan chuyên môn không cử người tham gia Hội đồng định giá thì Tòa án yêu cầu cơ quan quản lý có thẩm quyền trực tiếp chỉ đạo cơ quan tài chính, cơ quan chuyên môn thực hiện yêu cầu của Tòa án.
- Người được cử tham gia Hội đồng định giá không tham gia mà không có lý do chính đáng thì Tòa án yêu cầu lãnh đạo cơ quan đã cử người tham gia Hội đồng định giá xem xét trách nhiệm, cử người khác thay thế và thông báo cho Tòa án biết để tiếp tục tiến hành định giá;
- Việc định giá phải được lập biên bản, trong đó ghi rõ ý kiến của từng thành viên, đương sự nếu họ tham dự. Quyết định của Hội đồng định giá phải được quá nửa tổng số thành viên biểu quyết tán thành. Các thành viên Hội đồng định giá, đương sự, người chứng kiến ký tên hoặc điểm chỉ vào biên bản.
Như vậy việc định giá tài sản là quyền sử dụng đất khi tranh chấp quyền sử dụng đất được thực hiện theo quy định nêu trên.