Cần biện pháp bảo vệ người tố cáo!

Tố cáo là quyền cơ bản của công dân được ghi nhận tại Hiến pháp Việt Nam và là kênh đặc biệt quan trọng giúp cơ quan nhà nước tiếp cận thông tin, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật.

Cụ thể quyền tố cáo của công dân được quy định Điều 6 Luật phòng chống tham nhũng 2005

“Điều 6. Quyền và nghĩa vụ của công dân trong phòng, chống tham nhũng

Công dân có quyền phát hiện, tố cáo hành vi tham nhũng; có nghĩa vụ hợp tác, giúp đỡ cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc phát hiện, xử lý người có hành vi tham nhũng.”

Tuy nhiên việc những người tố cáo, đưa sự việc ra ánh sáng thì chưa được bảo vệ một cách chính đáng trong khi đó người bị tố cáo thường là những người có chức vụ, quyền hạn hay thế lực trong xã hội, và người tố cáo ở vị trí yếu thế hơn, dẫn tới nguy cơ người tố cáo bị trù dập, trả thù.

Theo một tâm sự Ông Lê Phước Cẩm, người đã vạch trần vụ phá rừng Khe Diên (Quảng Nam), tâm sự:

“Tôi thấy mình quá đơn độc. Cầm bằng chứng tố giác lên chi bộ thôn, thôn im lặng; tố lên Đảng bộ xã, xã im lặng. Tố lên đến huyện thì huyện để tin rò rỉ. Thậm chí khi bị đe dọa trực tiếp đến tính mạng toàn gia đình, tôi cũng không nhận được sự bảo vệ trực tiếp nào từ chính quyền dù đã thông báo rõ…”

Hiện này, mình thấy có một quy định bảo vệ người tố cáo ở  Điều 58 Nghị định 59/2013/NĐ-CP hướng dẫn Luật phòng, chống tham nhũng

Điều 58. Bảo vệ người tố cáo

Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền có trách nhiệm thực hiện các biện pháp để bảo vệ người tố cáo. Việc bảo vệ người tố cáo được thực hiện theo quy định của pháp luật về tố cáo.

Tuy nhiên mình thấy quy định này chỉ là hình thức vì việc bảo vệ chẳng có và cũng không có văn bản hướng dẫn điều này, trên thực tế thì vấn đề bảo vệ không xảy ra, và người bị tố cáo bị thê thảm sau khi tố cáo, đó cũng là lý do mà rất ít ai dám tố cáo và việc tham nhũng thì cứ xảy ra mặc dù mọi người điều biết, vậy theo các bạn có nên có luật quy định các biện pháp bảo vệ cho nhóm đối tượng yếu này?

Mình đồng ý với bạn là đã có những văn bản quy định việc này, nhưng cách thực hiện để bảo vệ người tố cáo dường như chỉ là hình thức hoặc không bảo vệ, việc khen thưởng đem lại lợi ích không nhiều trong khi hậu quả đối với họ là rất lớn, ví dụ như những vụ tham nhũng hàng tỷ đồng, dính đến nhiều người mà việc bảo vệ như thế này thì khó mà ai dám đấu tranh.

Mọi người nếu không thật sự cần thiết và cấp bách cũng không ai có nhu cầu tố cáo vì sợ mang họa vào thân. Có nhiều thế lực khủng khiếp phía sau thì nếu cho dù bạn có thấy họ làm sai rành rành ra đó cũng khó lòng mà lên tiếng, chỉ điểm. Còn việc bảo vệ người tố cáo sau khi tố cáo còn khó thực hiện hơn nữa, đâu ai có thể theo dõi người tố cáo 24/24 được, nói chung là mọi biện pháp đều không khả thi

Chào chủ thớt, nếu nhìn ở một góc độ khác (lý thuyết thôi):

Nếu mỗi công dân đều tích cực lên án, tố cáo những hành vi vi phạm pháp luật, gây hại cho xã hội thì chắc chắn là tội phạm sẽ không lộng hành được.

Tương tự như trường hợp cả làng đánh 01 tên trộm chó, pháp luật khó có thể truy cứu tội cả tập thể. Hãy thử hình dung 01 ngôi làng cùng đoàn kết tố cáo, bài trừ 01 băng đảng hoạt động trong làng, liệu chúng có dễ dàng trả thù???

Tuy nhiên, trước thực tế phũ phàng thì ta nên: "tự bảo vệ bản thân trước khi xã hội bảo vệ"

Tôi thấy ở một số nước có chương trình bảo vệ nhân chứng (quy định, kinh phí, đội ngũ) để người tố cáo và thân nhân người tố cáo không bị trả thù. Nếu nước ta có chương trình này thì sẽ có rất nhiều đại án được đưa ra xét xử. 

Mình cũng đồng tình với việc có quy định dành riêng để bảo vệ cho nguời tố cáo có thế thì đất nước mới bớt tham nhũng, xã hội mới ngày càng trong sạch được. Chứ nếu cứ đi tố cáo xong không được gỉai quyết thỏa đáng còn bị hành hung đủ kiểu nữa thì sẽ gây ra tâm lý e sợ cho nguời đi tố cáo.

MÌnh nghĩ để Luật tố cáo đi vào thực tiễn cuộc sống thì chế định bảo người tố cáo phải được coi trọng hơn cả, trong đó việc bảo mật thông tin người tố cảo phải được đặt lên hàng đầu, nõ vừ ít tốn kém so với biện pháp như huy động lực lượng công an, biện pháp huy động lực lượng công an chỉ bảo vệ tức thời, không bảo vệ người tố váo suốt đời được, nhưng nếu làm tốt công tác bảo mật thông tin người tố cáo, thì có thể làm tốt được điều đó.

Mặt dù pháp luật đã quy định về việc bảo vệ người tố cáo nhưng thực trạng hiện nay chúng ta có thể thấy rằng người dân của chúng ta vẫn còn rất e dè khi thực hiện quyền tố cáo của mình, bởi vì họ sợ rằng khi họ tố cáo thì thông tin của họ bị công khai, phải thực hiện nhiều thủ tục liên qua. Như vậy, họ cảm thấy phiền phức và cảm thấy không được an toàn khi thực hiện quyền tố cáo của mình. Đây là lý do mà tội phạm đặc biệt là những tội phạm nguy hiểm như tham nhũng vẫn còn hiển nhiên tồn tại trong xã hội. Chúng ta phải tạo ra một cơ chế cho người tố cáo cảm thấy an toàn và họ cảm thấy rằng họ cần tố cảo vì chính họ, vì chính đất nước này.

Mình nghĩ cần có những quy định mang tính chất thiết thực hơn, chứ quy định chung chung như vậy thật sự không đem lại hiệu quả, bảo vệ là bảo vệ như thế nào, cơ quan nào, cụ thể ra sao, quy định khá lỏng lẻo không thực sự bảo vệ được người tố cáo, làm hạn chê những người có trách nhiệm thực hiện công tác tố cáo khi họ dễ dàng bị gây hấn, trả thù.

Mình thấy bảo vệ thì bảo vệ chứ cũng không thể đảm bảo an toàn cho người tố cáo một cách tuyệt đối được, nguy hiểm vẫn có thể xảy ra. Nhưng dù sao, có quy định pháp luật về bảo vệ người tố cáo cụ thể thì vẫn tốt hơn là không có.

Các cụ ta co câu "Được vạ thì má sưng" Trong các vụ việc người tố cáo bị hành hung, bị đe dọa, phần nhiều là do thông tin cá nhân của họ không được giữ bí mật, để người bị tố cáo biết và sự vào cuộc chậm trễ, thậm chí là có dấu hiệu lơ là, tắc trách từ phía chính quyền địa phương. Một số nơi “giao khoán” việc bảo vệ tính mạng, tài sản của người tố cáo cho công an. Sự chồng chéo về trách nhiệm của các cơ quan cũng là nguyên nhân làm cho việc bảo vệ người tố cáo không được thực thi hiệu quả. Nếu tình trạng này tiếp tục xảy ra, người dân sẽ không dám đứng ra tố cáo, ảnh hưởng đến công tác đấu tranh phòng chống tội phạm. Bên cạnh đó các vụ việc bị tố cáo bị các cơ quan chức năng che giấu dẫn đến người dân không có mặn mà với việc tố cáo hành vi phạm pháp nữa.