Việc bỏ hoang, không sử dụng đất trồng cây hằng năm, lâu năm trong thời gian dài có bị xem là hành vi vi phạm về đất đai không?
>> Bài viết được viết theo dự thảo Nghị định xử phạt hành chính lĩnh vực đất đai cập nhật ngày 05/4/2024 https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/05/21/Khongso_605251%20(1).doc
(1) Bỏ hoang, không sử dụng đất trồng cây lâu năm, chủ đất có bị phạt không?
Cây công nghiệp lâu năm là loại cây trồng một lần, sinh trưởng và thu hoạch cho thu hoạch trong nhiều năm, sản phẩm được dùng để làm nguyên liệu cho sản xuất công nghiệp hoặc phải qua chế biến mới sử dụng được như cây cao su, ca cao, cà phê, chè, điều, hồ tiêu…mang lại nguồn lợi nhất định cho chủ sở hữu. Do đó, nếu không sử dụng đất, bỏ hoang đất trồng cây lâu năm trong một khoảng thời gian dài sẽ gây lãng phí đất.
Căn cứ theo Điều 81 Luật Đất đai 2024 quy định về các trường hợp bị thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai bao gồm:
- Sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục vi phạm.
- Người sử dụng đất hủy hoại đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi hủy hoại đất mà tiếp tục vi phạm.
- Đất được giao, cho thuê không đúng đối tượng hoặc không đúng thẩm quyền.
- Đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho từ người được Nhà nước giao đất, cho thuê đất mà người được giao đất, cho thuê đất không được chuyển nhượng, tặng cho theo quy định của Luật này.
- Đất được Nhà nước giao quản lý mà để bị lấn đất, chiếm đất.
- Người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước.
- Đất trồng cây hằng năm, đất nuôi trồng thủy sản không được sử dụng trong thời gian 12 tháng liên tục, đất trồng cây lâu năm không được sử dụng trong thời gian 18 tháng liên tục, đất trồng rừng không được sử dụng trong thời gian 24 tháng liên tục và đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà không đưa đất vào sử dụng theo thời hạn ghi trong quyết định xử phạt vi phạm hành chính;
- Đất được Nhà nước giao, cho thuê, cho phép chuyển mục đích sử dụng, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư; trường hợp không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm tiến độ sử dụng đất so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng không quá 24 tháng và phải nộp bổ sung cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian được gia hạn; hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất, tài sản gắn liền với đất và chi phí đầu tư vào đất còn lại.
Như vậy, trường hợp không sử dụng đất trồng cây lâu năm trong thời gian 18 tháng liên tục là một trong những trường hợp sẽ bị thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai.
Tuy nhiên, nếu việc không sử dụng đất, bỏ hoang đất trồng cây do sự kiện bất khả kháng thì người sử dụng đất sẽ không bị áp dụng biện pháp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai.
(2) Mức xử phạt hành chính hành vi không sử dụng đất trồng cây lâu năm ra sao?
Theo đề xuất tại khoản 2 Điều 30 dự thảo Nghị định xử lý vi phạm hành chính lĩnh vực đất đai, hành vi không sử dụng đất trồng cây lâu năm trong thời hạn 18 tháng liên tục sẽ bị xử phạt như sau:
- Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng nếu diện tích đất không sử dụng dưới 0,5 héc ta;
- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng nếu diện tích đất không sử dụng từ 0,5 héc ta đến dưới 3,0 héc ta;
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng nếu diện tích đất không sử dụng từ 3,0 héc ta đến dưới 10,0 héc ta;
- Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng nếu diện tích đất không sử dụng từ 10,0 héc ta trở lên.
Bên cạnh đó, người sử dụng đất còn bị buộc phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả được đề xuất tại khoản 4 Điều 30 dự thảo Nghị định, đó là:
- Buộc người sử dụng đất phải đưa đất vào sử dụng trong thời hạn 30 ngày đối với đất trồng cây hàng năm, 60 ngày đối với đất trồng cây lâu năm và 90 ngày đối với đất trồng rừng kể từ ngày nhận được quyết định xử phạt vi phạm hành chính; trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại khoản 7 Điều 81 Luật Đất đai 2024.
Như vậy, mức phạt thấp nhất đối với hành vi không sử dụng đất trồng cây lâu năm trong thời hạn 18 tháng liên tục là 2 triệu đồng nếu diện tích đất không sử dụng dưới 0,5 ha và tối đa là 200 triệu đồng nếu diện tích đất không sử dụng từ 10 ha trở lên.
Ngoài ra, sau 60 ngày kể từ ngày nhận quyết định xử phạt vi phạm hành chính mà người sử dụng đất chưa đưa đất vào sử dụng thì sẽ bị Nhà nước sẽ thu hồi đất.
>> Bài viết được viết theo dự thảo Nghị định xử phạt hành chính lĩnh vực đất đai cập nhật ngày 05/4/2024 https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/05/21/Khongso_605251%20(1).doc
